“อนุมูลอิสระ” ต้นเหตุของโรคเรื้อรังทั้งปวง
.
“อนุมูลอิสระ” เป็นคำที่ได้ยินกันบ่อยๆ ว่าเป็นสิ่งที่ไม่ดีต่อสุขภาพ เราต้องกำจัดสารอนุมูลอิสระในร่างกายออกไป แต่จริงๆ แล้วทุกคนรู้กันไหมว่า…อนุมูลอิสระมันคืออะไร? เกิดขึ้นมาได้อย่างไร? ส่งผลร้ายต่อร่างกายอย่างไร? ที่สำคัญคือ…เราจะต่อสู้กับอนุมูลอิสระได้อย่างไรบ้าง?
.
🤯 อนุมูลอิสระ คือ อะตอมหรือโมเลกุลที่มีอิเล็กตรอนที่ไม่เป็นคู่อย่างน้อยหนึ่งตัวโคจรรอบวงนอกสุด โดยปกติในร่างกายของคนเราจะมีโมเลกุลหรืออะตอมที่มีอิเล็กตรอนอยู่เป็นจำนวนคู่ การขาดคู่ทำให้อนุมูลอิสระเกิดความไม่เสถียรและไวต่อการเกิดปฏิกิริยาอย่างมาก โดยจะไปจับกับโมเลกุลข้างเคียงเพื่อให้ตัวมันเสถียร และทำปฏิกิริยากับโมเลกุลอื่นต่อไปเป็นปฏิกิริยาลูกโซ่ อนุมูลอิสระจะไปแย่งอิเล็กตรอนจากเซลล์ปกติในร่างกาย ทำให้เซลล์ในร่างกายเกิดความผิดปกติไป และเป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดโรคต่างๆ ตามมาได้มากมายเลยค่ะ
.
📌 อนุมูลอิสระมาจากไหน มีผลร้ายอย่างไรบ้าง ❓
อนุมูลอิสระในร่างกายเรานั้นเกิดได้ทั้งจากปัจจัยภายในร่างกายและปัจจัยภายนอก
🧬 ปัจจัยภายใน เกิดขึ้นจากกระบวนการต่างๆ ของร่างกาย ได้แก่ กระบวนการเผาผลาญสารอาหารและสร้างพลังงานภายในเซลล์ การปล่อยเอนไซม์ออกมาย่อยอาหาร เป็นต้น
☀️ ปัจจัยภายนอก เช่น การเผชิญแสงแดด มลพิษ ฝุ่นควัน ควันบุหรี่ สารเคมีจากอุตสาหกรรม สารเคมีที่ใช้ในการเกษตร ก๊าซโอโซนที่ถูกนำมาใช้ทางอุตสาหกรรมและเครื่องใช้ในบ้าน ยารักษาโรคบางชนิด เครื่องสำอาง อาหารที่ทอดหรือปิ้งย่างจนไหม้เกรียม การดื่มแอลกอฮอล์ ความเครียด เป็นต้น โดยร่างกายอาจได้รับสารที่ประกอบด้วยอนุมูลอิสระจำนวนมาก หรือสารดังกล่าวอาจไปกระตุ้นให้เซลล์ของร่างกายผลิตอนุมูลอิสระมากขึ้นได้
.
นอกจากนี้ อายุที่เพิ่มขึ้นก็อาจเป็นอีกสาเหตุที่ทำให้ร่างกายได้รับความเสียหายจากอนุมูลอิสระมากยิ่งขึ้น เป็นปัจจัยหนึ่งของปัญหาสุขภาพที่มักเกิดขึ้นตามอายุที่เพิ่มขึ้นได้ค่ะ
.
❗ เมื่อใดก็ตามที่สารอนุมูลอิสระมีปริมาณมากเกินกว่าความสามารถที่ร่างกายจะกำจัดได้ก็จะทำให้เซลล์เกิดความเสียหายและนำไปสู่การเกิดโรคภัยต่างๆ เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ อัลไซเมอร์ มะเร็ง โรคเบาหวาน พาร์กินสัน ต้อกระจก การแก่ก่อนวัย เป็นต้น รวมถึงปัญหาผิวพรรณต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นฝ้า กระ จุดด่างดำ ความหมองคล้ำ ผิวหย่อนคล้อย ไปจนถึงริ้วร้อยเหี่ยวย่นอีกด้วย
.
🔺การกำจัดสารอนุมูลอิสระ
ร่างกายมีกลไกที่จะกำจัดสารอนุมูลอิสระได้ 2 วิธี คือ
1️⃣ การใช้เอนไซม์ที่ร่างกายสร้างขึ้นเพื่อจับกับอนุมูลอิสระ แต่ร่างกายมักสร้างขึ้นไม่เพียงพอ และเมื่อคนเรามีอายุมากขึ้น การสร้างสารต้านอนุมูลอิสระก็จะลดลง ในขณะที่อัตราการเกิดอนุมูลอิสระยังเท่าเดิม ทำให้เกิดโรคต่างๆ ขึ้นได้
2️⃣ การได้รับสารต้านอนุมูลอิสระจากอาหาร แม้ว่าสารต้านอนุมูลอิสระจะไม่สามารถแก้ไขความเสียหายที่เกิดขึ้นแล้ว แต่จะช่วยชะลอให้ความเสียหายเกิดช้าลงได้โดยเฉพาะกับโรคเรื้อรังที่เป็นมานานหลายปี
.
เราสามารถลดปริมาณสารอนุมูลอิสระในร่างกายได้ด้วยการหลีกเลี่ยงปัจจัยภายนอก โดยการหลีกเลี่ยงการเผชิญแสงแดด มลพิษ สารเคมีต่างๆ หลีกเลี่ยงอาหารที่ปิ้งหรือย่างจนไหม้เกรียม และเลือกรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ
.
✨ สารต้านอนุมูลอิสระช่วยได้อย่างไร ❓
👍 สารต้านอนุมูลอิสระ คือ สารที่สามารถป้องกันหรือชะลอการเกิดกระบวนการออกซิเดชัน ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดอนุมูลอิสระ หากเราได้รับสารต้านอนุมูลอิสระเพียงพอ สารต้านอนุมูลอิสระจะเข้าไปป้องกันหรือแย่งที่จับกับอนุมูลอิสระ และนำอนุมูลอิสระเหล่านั้นออกไปทิ้งนอกเซลล์ ทำให้เซลล์ไม่ถูกทำลาย สารต้านอนุมูลอิสระมีทั้งชนิดที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติ ได้แก่ อาหาร ผักและผลไม้ ที่อุดมไปด้วยสารอาหาร วิตามินและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย และที่มนุษย์สังเคราะห์ขึ้น ในรูปแบบอาหารเสริม วิตามิน หรือส่วนประกอบทีใส่ลงไปในผลิตภัณฑ์อาหารต่างๆ
.
🔆 สารอาหารที่เป็นแหล่งสารต้านอนุมูลอิสระสูง ได้แก่
➟ วิตามินซี พบมากในผลไม้จำพวกส้ม ฝรั่ง แอปเปิล
➟ วิตามินอี พบได้ในอาหาร เช่น ถั่ว ผักใบเขียว เนื้อสัตว์ ไข่ ขนมปังโฮลวีท ซีเรียลชนิดโฮลเกรน
➟ แอนโธไซยานิดิน พบมากในผลไม้ในกลุ่มเบอร์รี แครนเบอร์รี
➟ เบต้าแคโรทีนและวิตามินเอ พบมากในผลไม้ที่มีสีเหลือง สีส้ม เช่น แครอท ฟักทอง มะละกอ ผักคะน้า ผักตำลึง
➟ ไลโคปีน พบมากในผลไม้ที่มีสีแดง เช่น มะเขือเทศ แตงโม
➟ โคเอนไซม์คิวเท็น สารประกอบโฟลีฟีนอลต่างๆ ฟลาโวนอยด์ รวมถึงผลิตภัณฑ์จาก ถั่วเหลือง ชาเขียว เป็นต้น
.
เมื่อรู้จักอนุมูลอิสระมากขึ้นอย่างนี้แล้ว อย่าลืมเลือกรับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง รวมถึงปรับพฤติกรรมของตัวเราเองเพื่อช่วยลดปริมาณสารอนุมูลอิสระในร่างกาย ด้วยการลดความเครียด ทำใจให้สบาย ไม่สูบบุหรี่ ลดปริมาณการดื่มแอลกอฮอล์ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสุขภาพที่ดี และความอ่อนเยาว์ที่หลายคนให้ความสำคัญกันนะคะ
.
#อย่าฝากชีวิตไว้กับหมอ #Health #สารต้านอนุมูลอิสระ #อนุมูลอิสระ