6 ข้อควรรู้ ในการระบาดของไวรัสระลอกใหม่
.
ปัจจุบันนี้ไวรัสมีการระบาดระลอกใหม่อีกครั้ง เป็นสายพันธุ์ใหม่ที่มาแรง ระบาดได้เร็วมากกว่าเดิม ทำให้หลายๆ คนตื่นตัวและระวังตัวเองเพิ่มมากขึ้น จึงเป็นสายพันธุ์ใหม่ที่ควรจับตามอง ซึ่งวันนี้เราจึงพาทุกคนมารู้จักกับไวรัสตัวใหม่ที่กำลังระบาดกันอยู่ในตอนนี้กันค่ะ
.
1. สายพันธุ์ที่ระบาดในบ้านเราตอนนี้ คือ สายพันธุ์โอไมครอน สายพันธุ์ย่อย BA.4, BA.5 เป็นสายพันธุ์ที่หลบหลีกภูมิคุ้มกันได้ดีจึงทำให้ติดเชื้อซ้ำได้มากขึ้น ติดง่าย แพร่เร็ว เคยติดเชื้อหรือฉีดวัคซีนแล้วก็ติดเชื้อซ้ำได้อีก แล้วพบว่าการกลายพันธุ์บางส่วนคล้ายกับสายพันธุ์เดลตา (Delta) จึงทำให้ไวรัสลงปอดได้มากขึ้น ไวรัสมีการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนในปอดได้ดี อาจก่อให้เกิดปอดอักเสบได้สูง เมื่อติดเชื้อก็มีโอกาสที่จะเจ็บหนักสูงขึ้นไปด้วย นี่จึงเป็นสิ่งที่น่ากังวลสำหรับการระบาดในระลอกนี้
.
2. ควรฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้น ทุกวันนี้คนไทยได้รับการฉีดวัคซีนเยอะขึ้น เมื่อฉีดวัคซีนป้องกันแล้วโอกาสเจ็บหนักก็น้อยลง หากมีโอกาสแนะนำให้ฉีดวัคซีน mRNA (Pfizer, Moderna) เนื่องจากตอนนี้โอไมครอนมีการกลายพันธุ์ทำให้ติดเชื้อได้ง่าย กระจายเชื้อได้เร็ว ผลการศึกษาพบว่า การฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นด้วยวัคซีน mRNA จะช่วยกระตุ้น antibody ได้สูงมากพอที่จะรับมือกับโอไมครอน ช่วยป้องกันอาการรุนแรงที่จะเกิดขึ้นหลังจากติดเชื้อได้ ป้องกันการเจ็บหนัก รวมถึงป้องกันการติดเชื้อได้ (กลุ่มผู้สูงอายุ หรือผู้ป่วยโรคเรื้อรัง หากยังไม่ได้ฉีดวัคซีน แล้วติดเชื้อสายพันธุ์ BA.4, BA.5 ไปโอกาสเจ็บหนักจะสูงมากขึ้น)
.
หากใครที่ไม่อยากฉีดวัคซีนซ้ำ สามารถตรวจภูมิแบบ IgG antibody ถ้ามีค่าเกิน 10,000 ถือว่าน่าพอใจ (อาจไม่ต้องฉีดวัคซีนซ้ำ) แต่หากฉีดวัคซีนเข็มล่าสุดเกิน 6 เดือนแล้ว โดยเฉพาะผู้สูงอายุและผู้ป่วยโรคเรื้อรังควรจะฉีดวัคซีนซ้ำจึงจะดีที่สุด
.
3. การทำ Social distancing ยังจำเป็นอยู่ โดยการสวมแมสก์ ล้างมือบ่อยๆ เว้นระยะห่าง จะช่วยป้องกันการติดเชื้อได้ แต่ก็ยังมีสถานที่เสี่ยงที่อาจติดเชื้อได้ง่าย เป็นสถานที่ที่ควรเลี่ยงหรือควรป้องกันตัวเองอย่างเคร่งครัด คือ
.
1. ผับบาร์ เพราะต้องมีการเปิดแมสก์เพื่อการดื่ม การกิน แล้วผับบาร์ก็มักเปิดตอนกลางคืน หากเราไปเที่ยวก็ยิ่งทำให้เรานอนดึก เมื่อเรานอนดึก ภูมิคุ้มกันก็จะยิ่งตกไปด้วย
2. ร้านอาหารติดแอร์ ไปร้านอาหารยังไงเราก็ต้องเปิดแมสก์เพื่อกินอาหารกันอยู่แล้ว หากอยากไปร้านอาหารควรเลือกเป็นร้านอาหาร Out Door ที่ไม่มีแอร์ อากาศถ่ายเทได้สะดวก โอกาสที่จะติดเชื้อไวรัสก็จะน้อยลง (ในเครื่องบิน รถทัวร์ รถสาธารณะที่เป็นแอร์ เป็นที่ที่อากาศปิด ไม่ถ่ายเท มีคนอยู่ร่วมกันจำนวนมาก โอกาสติดเชื้อก็จะยิ่งสูงมากขึ้นไปด้วย)
3. โรงเรียน เป็นสถานที่ที่น่าห่วง โดยเฉพาะโรงเรียนเด็กเล็กหรือเด็กนักเรียน ตอนนี้กลุ่มที่ระบาดกันเป็นจำนวนมาก คือ กลุ่มเด็กนักเรียน แล้วเมื่อเด็กติดเชื้อก็จะพาเชื้อมาติดพ่อแม่ต่อ เพราะฉะนั้นเบื้องต้นควรทำภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง นอนให้เร็ว นอนให้เพียงพอ กินอาหารที่หลากหลาย มีคุณค่าทางโภชนาการ
.
ปกติแล้วเรื่องอาหารการกินสำหรับเด็กมักเป็นเรื่องยาก เพราะเด็กจะเลือกกินอาหารที่ตัวเองชอบ ไม่ชอบกินผัก แล้วการเลือกอาหารเพื่อเสริมภูมิให้เด็กๆ ก็มักจะเป็นอาหารจำพวก Micronutrients, ผักหลากสี ซึ่งอาหารประเภทนี้เด็กๆ จะไม่ชอบกิน หากเด็กไม่กินหรือเลือกกินก็จะได้รับวิตามินแร่และธาตุไม่เพียงพอต่อระบบในร่างกาย การเสริมอาหารเสริมเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกันให้เด็กๆ ในช่วงไวรัสระบาดตอนนี้จึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง เวลาเลือกอาหารเสริมให้เด็กๆ ควรเลือกวิตามินรวมหรือมีวิตามินหลายๆ ตัว ที่มีส่วนของวิตามิน B, วิตามิน C, วิตามิน D, วิตามิน E, Zinc, Selenium, Magnesium เลือกที่โดสต่ำๆ เพื่อให้เด็กทานได้ทุกวัน
.
4. มีไลฟ์สไตล์ที่ดี นอนเพียงพอ กินอาหารที่หลากหลาย เน้นผักหลากสี จะช่วยใหัโอกาสติดเชื้อหรือเจ็บหนักน้อยลง โอกาสเกิด Long Covid ก็จะน้อยลงด้วย ซึ่งอาการ Long Covid เป็นอาการที่เกิดหลังจากหายจากการติดเชื้อแล้วแต่ยังมีอาการเรื้อรังต่อเนื่องยาวนาน เช่น หอบเหนื่อย อ่อนเพลีย ไอต่อเนื่อง ผมร่วง สมองเบลอ ความจำไม่ดี คิดอะไรไม่ออก มีผื่นคัน หากใครที่มีอาการ Long Covid ยาวนานจะมีความสัมพันธ์กับการเสื่อมของสมองในระยะยาวอีกด้วย
.
หากติดเชื้อแล้วสิ่งที่แนะนำให้ตรวจ คือ 1. ค่า CRP ดูการอักเสบ หากการอักเสบสูงจะทำให้เกิด Long Covid 2. Fibrinogen ดูการแข็งตัวของเลือด 3. D-dimer เป็นตัวที่บอกความเสี่ยงของลิ่มเลือด หากมีค่า D-dimer เยอะ ความเสี่ยงเรื่องของลิ่มเลือดจะยิ่งเยอะ หากหายจากติดเชื้อแล้วก็ควรลองตรวจค่าดังกล่าวดูได้
.
อาหารเสริมของผู้ใหญ่ที่จะช่วยป้องกันการติดเชื้อ ป้องกันการเจ็บหนัก, ป้องกัน Long Covid รวมถึงป้องกันการเกิดลิ่มเลือด แนะนำ Quercetin กินวันละ 500 mg แต่ในช่วงที่ติดเชื้อ กินวันละ 1,000 mg
– Fish oil ลดการอักเสบ ป้องกัน Long Covid ป้องกันการเกิดลิ่มเลือดได้
– วิตามิน D, C, Zinc ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ช่วยป้องกันการติดเชื้อได้
.
5. อุปกรณ์ตรวจ ATK จะตรวจสายพันธุ์โอไมครอนไม่ได้ทุกยี่ห้อ หากเรามีอาการป่วยคล้ายการติดเชื้อให้สงสัยตัวเองไว้ว่าเราติดเชื้อแล้ว และแยกตัวออกไปก่อนเพื่อป้องกันการกระจายเชื้อสู่คนอื่น เวลาเลือกที่ตรวจแบบ ATK ให้เลือกยี่ห้อที่ระบุไว้ว่า ตรวจโอไมครอนได้ (แนะนำยี่ห้อ Virusee เป็นยี่ห้อที่ตรวจจับโอไมครอนได้ดีที่สุด)
.
การรักษาเมื่อติดเชื้อ
– ฟ้าทะลายโจร ควรกินฟ้าทะลายโจรที่มีสารออกฤทธิ์ Andrographolide 180mg/วัน ห้ามกินติดต่อกันเกิน 5 วัน (ใช้เพื่อรักษาเท่านั้น) มีฤทธิ์ช่วยต้านไวรัส ลดไข้ ฟ้าทะลายโจรไม่ได้ป้องกันการป่วยจากการติดเชื้อ แต่ช่วยบรรเทาอาการที่ไม่รุนแรง (ผู้ป่วยติดเชื้อควรใช้ยาฟ้าทะลายโจรภายใต้การดูแลของแพทย์)
– ถ้ามีอาการไอ มีเสมหะเยอะ สามารถทาน NAC (N-acetylcysteine) มีฤทธิ์ละลายเสมหะ ช่วยยับยั้งแบคทีเรียกับเซลล์เยื่อบุชั้นผิวของทางเดินหายใจ
– ถ้ามีอาการเจ็บคอ อาจใช้ลูกอมโพรโพลิซ ช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอ ช่วยให้คอชุ่มชื้น ช่วยลดอาการระคายคอ (ไม่สามารถใช้ป้องกันหรือรักษาการติดเชื้อไวรัสได้) หรือพวกน้ำสำรองก็ช่วยได้ เลือกแบบที่ไม่มีน้ำตาลมากเกินไป เพราะเมื่อได้น้ำตาลเยอะน้ำตาลจะไปกดภูมิเราได้
.
6. กระทรวงสาธารณสุขขอให้ผู้ติดเชื้อที่แยกกักตัวที่บ้าน ให้กักตัวอย่างน้อย 10 วัน ไม่ว่าจะมีอาการมากหรือน้อย เพื่อลดการกระจายเชื้อสู่คนอื่น หากมีความจำเป็นที่ต้องออกจากบ้าน เช่น การไปโรงพยาบาลก็ควรต้องสวมแมสก์อย่างเคร่งครัด และหลีกเลี่ยงที่จะอยู่ใกล้ชิดคนอื่นๆ โดยเฉพาะผู้สูงอายุและผู้ที่มีโรคประจำตัว
