รักษาสมดุลของไทรอยด์ในร่างกายให้ดีได้อย่างไร?!
ไทรอยด์ ฮอร์โมน (Thyroid Hormones) ไทรอยด์ฮอร์โมน ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของเซลล์แทบทุกส่วนในร่างกาย ควบคุมการเผาผลาญสารอาหารที่รับเข้ามา ช่วยให้เซลล์ไขมันไวต่ออะดรีนาลีน คือ ช่วยสนับสนุนการสลายไขมันของอดรีนาลีน ดังนั้นจึงต้องรักษาสมดุลของไทรอยด์ในร่างกายให้ดี ด้วยการดูแลสุขภาพ ทานอาหารครบ 5 หมู่ ทานวิตามิน A B1 B2 B6 และ B12 รวมทั้งเบต้าแครอทีน ไอโอดีน ซีลิเนี่ยม และสังกะสี ไทรอยด์ฮอร์โมนถือว่ามีความสำคัญกับร่างกายอย่างมาก ไม่ใช่แค่กับคนลดน้ำหนัก เพราะเป็นฮอร์โมนที่ดูแลทุกส่วนของร่างกาย หากเราไม่ดูแลให้ดี อาจเกิดภาวะไทรอยด์เป็นพิษและอาการอื่นๆ ที่อาจอันตรายถึงชีวิตตามมาได้
การตรวจวัดระดับฮอร์โมนไทรอยด์
1. วัดระดับฮอร์โมนไทรอยด์จากเลือด
เราสามารถตรวจวัดระดับฮอร์โมนไทรอยด์จากเลือด โดยการหาค่าไทรอยด์ ได้แก่ FT3, FT4, TSH โดยจะเน้นที่ค่า FT3 (FreeT3) ค่าเลือดในแต่ละแล็บจะไม่เท่ากัน เพราะน้ำยาที่ใช้ต่างกัน ซึ่งเมื่อดูค่าเลือด ค่าเลือดที่ดีจะต้องให้เกิน 50% ของช่วงนี้ขึ้นจึงจะดี เช่น ช่วงอยู่ที่ 2-4 ค่าควรจะต้องเกิน 3 ขึ้นไปจึงจะดี แต่ถ้าต่ำกว่า 3 จะเริ่มมีอาการไทรอยด์ต่ำแล้ว
2. วัดระดับฮอร์โมนไทรอยด์จากการวัดอุณหภูมิร่างกายตอนเช้า
โดยการเอาปรอทเสียบไว้ที่รักแร้ในช่วงตื่นนอน ถ้าเป็นปรอทดิจิตอล ควรเสียบไว้ 5 นาที เพื่อให้ปรอทสะสมความร้อน ทำต่อเนื่อง 3-5 วัน เพื่อหาค่าเฉลี่ยอุณหภูมิว่าอยู่ที่เท่าไหร่ ถ้าค่าไทรอยด์ดี อุณหภูมิเฉลี่ยในช่วงเช้าจะต้องสูงกว่า 36.8 องศา ยิ่งถ้าสูงกว่า 36.8 องศา ไปได้ก็ถือว่าไทรอยด์ดีเช่นกัน
ไทรอยด์ฮอร์โมนนั้นตัวฮอร์โมนที่ออกฤทธิ์เป็นตัวหลัก คือ ฮอร์โมนไทรอยด์ FT3 (FreeT3) คนที่มีปัญหาเกี่ยวกับไทรอยด์ทำงานได้ไม่ดี ไม่ว่าจะเป็นอาการของภาวะพร่องไทรอยด์หรือไทรอยด์ทำงานต่ำ (Hypothyroid) หรือฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำแฝง Subclinical Hypothyroid) แล้วฮอร์โมนไทรอยด์เป็นฮอร์โมนแห่งการเผาผลาญ จึงทำให้เกิดปัญหาระบบการเผาผลาญที่แย่ลง น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น อ้วนง่าย รวมถึงปัญหาในเรื่องของสมองด้วย ประสิทธิภาพการจำ การคิด การทำงานของสมองแย่ลงด้วยเช่นกัน
อาการที่พบบ่อยสำหรับภาวะไทรอยด์ทำงานต่ำ
– ประสิทธิภาพของการทำงานของสมองลดลง ความเร็วในการคิด จำ ลดลง ประสิทธิภาพความจำแย่ลง
– การเผาผลาญแย่ลง น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น อ้วนง่าย ลดยาก
– หนาวง่าย ตัวเย็น มือเท้าเย็น
– ท้องผูก การทำงานของลำไส้แย่ลง
– ผิวแห้ง ผิวแพ้ง่าย ระคายเคืองง่าย
– หน้าบวม ตัวบวม มักจะพบหลังจากตื่นนอนในช่วงเช้า
– เหนื่อยง่าย อ่อนเพลียง่าย ไม่อยากทำอะไร อยากอยู่นิ่ง
– ผมหลุดร่วง ผมบาง คิ้วบาง เล็บหักง่าย ฉีกง่าย
– นอนหลับไม่สนิท
– ปวดเมื่อยตามร่างกาย
– ความรู้สึกทางเพศลดลง
การรักษาสมดุลของฮอร์โมนไทรอยด์ในร่างกาย
1. ควรพบหรือปรึกษาแพทย์
หากมีอาการของโรคไทรอยด์ต่ำ เช่น เหนื่อยง่าย ไม่มีแรง ทำอะไรก็รู้สึกหมดแรง อ่อนเพลียง่าย รู้สึกไม่สดชื่น สมองเบลอ ขี้หนาว มีอาการท้องผูก ตัวบวม หน้าบวม น้ำหนักเพิ่มขึ้น ลดยาก โดยที่ไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงการดำเนินชีวิตเลย อาการเหล่านี้ชวนให้สงสัยว่าอาจจะเป็นภาวะไทรอยด์ต่ำหรือภาวะพร่องไทรอยด์ หรืออาจเข้าข่ายภาวะไทรอยด์ต่ำแฝงได้ แนะนำควรพบแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัยและทำการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
2. หลีกเลี่ยงอาหารที่รบกวนการผลิตและการทำงานของฮอร์โมนไทรอยด์
สารที่ยับยั้งการสร้างฮอร์โมนไทรอยด์ คือ สารกอยโตรเจน (Goitrogen) เป็นสารที่ทำให้ร่างกายดึงไอโอดีนจากเลือดไปใช้ในการสร้างฮอร์โมนไทรอยด์ได้น้อยกว่าปกติ ร่างกายจึงต้องทำงานหนักในการพยายามเพิ่มจำนวนเซลล์ไทรอยด์ให้มากขึ้น ขนาดของต่อมไทรอยด์จึงโตขึ้น ทำให้ร่างกายขาดสารไอโอดีน จนอาจก่อให้เกิดโรคคอพอกได้ โดยสารนี้จะพบมากในพืชประเภทกระหล่ำปลี ดอกกระหล่ำ บล็อกโคลี ถั่วฝักยาว ถั่วงอก หน่อไม้ คะน้า เป็นต้น สารกอยโตรเจนในพืชเมื่อโดนความร้อนจะสลายตัวอย่างรวดเร็ว ดังนั้น ก่อนทานผักเหล่านี้ ควรปรุงให้สุกก่อนรับประทาน
3. การเสริมสารอาหารที่มีวิตามินและแร่ธาตุ
ปัจจุบันพบว่าจะมีอาหารเสริมที่มีวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิด ที่มีความสำคัญต่อการผลิตและการทำงานของฮอร์โมนไทรอยด์ เช่น ไอโอดีน ซีลิเนี่ยม สังกะสี ทองแดง เป็นต้น หรือจะเป็นวิตามินหรือสารต้านอนุมูลอิสระต่างๆ เช่น วิตามินดี วิตามินบี วิตามินเอ หรือแคโรทีนอยด์ (carotenoid) เป็นต้น
คนที่มีภาวะพร่องหรือขาดวิตามินอาจทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับการผลิตและการทำงานของฮอร์โมนไทรอยด์ได้ ดังนั้นควรทานอาหารที่มีวิตามินและแร่ธาตุที่ครบถ้วน สม่ำเสมอ ไม่ว่าจะเป็นเนื้อไก่ เนื้อหมู ปลา ถั่ว ธัญพืชต่างๆ
4. ความเครียด
ความเครียดเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดภาวะไทรอยด์ต่ำ ไม่ว่าจะเป็นภาวะความเครียดทางด้านร่างกายหรือด้านจิตใจก็ตาม โดยเมื่อเราเครียดร่างกายจะมีการผลิตฮอร์โมนชนิดหนึ่งขึ้นมา เป็นฮอร์โมนแห่งความเครียด เรียกว่า คอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งคอร์ติซอลจะถูกหลั่งออกมาเพื่อต่อสู้กับความเครียด เมื่อมีฮอร์โมนคอร์ติซอลในร่างกายเป็นจำนวนมาก จะส่งผลให้ฮอร์โมนไทรอยด์ทำงานได้น้อยลงนั่นเอง
5. การตรวจสอบโลหะหนัก
โลหะหนักเป็นภัยร้ายที่รบกวนการผลิตและการทำงานของฮอร์โมนไทรอยด์ ไม่ว่าจะเป็น ปรอท แคดเมี่ยม ตะกั่ว สารหนู ซึ่งโลหะหนักเหล่านี้จะไปขัดขวางการทำงานของฮอร์โมนไทรอยด์ โดยสารเหล่านี้จะแบ่งตัวไปจับกับเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย ทำให้ฮอร์โมนไทรอยด์ไปจับเซลล์เหล่านั้นไม่ได้จึงฮอร์โมนจึงทำงานได้ไม่ดี ดังนั้นควรต้องมีการตรวจเช็คระดับโลหะหนักสำหรับผู้ที่มีภาวะไทรอยด์ต่ำด้วยเช่นกัน
6. การตรวจสอบต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรัง
ต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรังที่มีต้นเหตุจากความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกันเรียกว่า Hashimoto’s Thyroiditis (ฮาชิโมโต ไทรอยด์) คือ โรคต่อมไทรอยด์อักเสบเรื้อรังจากระบบภูมิคุ้ม เป็นสาเหตุของภาวะฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำที่พบได้บ่อย เกิดจากการที่มีภูมิคุ้มกันในร่างกายผู้ป่วย ไปทำให้ต่อมไทรอยด์เกิดการอักเสบเรื้อรังและทำงานได้ลดลงอย่างต่อเนื่อง พบบ่อยในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย และจะมีอาการชัดเจนเพิ่มขึ้นตามอายุ การรักษาโรคไทรอยด์ชนิดนี้ รักษาโดยการให้ยาฮอร์โมนไทรอยด์ทดแทนเพื่อรักษาระดับฮอร์โมนไทรอยด์ให้เป็นปกติและลดขนาดของต่อมไทรอยด์ในรายที่มีคอพอกร่วมด้วย
7. การออกกำลังกาย
การออกกำลังกายควรออกกำลังกายที่พอดี เหมาะสมกับตัวเรา ซึ่งจะทำให้ระบบต่างๆ ในร่างกายทำงานได้ดีขึ้น รวมถึงฮอร์โมนในร่างกายก็จะดีขึ้นเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกายในด้านของโยคะ ไทเก๊ก คาร์ดิโอ การวิ่ง การว่ายน้ำ หรืออื่นๆ ซึ่งการออกกำลังกายจะช่วยป้องกันและรักษาโรคไทรอยด์และโรคอื่นๆ ได้ดี
8. ควรเสริมด้วยอาหารเสริม Thyroid Armour
แนะนำให้ใช้อาหารเสริม ที่เรียกว่า Thyroid Armour ซึ่งทำมาจากไทรอยด์ของหมู โดยการเอาไทรอยด์ของหมูมาสกัด ซึ่งฮอร์โมนไทรอยด์เป็นฮอร์โมนแห่งการเผาผลาญ เป็นตัวช่วยหลักที่ทำให้การเผาผลาญดีขึ้น รวมถึงช่วยในเรื่องของสมองด้วย ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการจำ การคิด การทำงานของสมองให้ดีขึ้น ป้องกันโรคสมองเสื่อมหรืออัลไซเมอร์ได้อีกด้วย
การไม่มีโรคภัยคือสิ่งที่ดีที่สุด เพราะฉะนั้นการดูแลร่างกายทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจให้ดีจึงเป็นเรื่องที่สำคัญและมีประโยชน์ต่อร่างกายเป็นอย่างมาก และยังช่วยรักษาสมดุลฮอร์โมนไทรอยด์และสมดุลต่างๆ ของร่างกายเราให้มีประสิทธิภาพที่ดีได้อีกด้วย
