สีของเสมหะในคอ บ่งบอกโรคอะไรบ้าง? 🤧
.
เวลาไปหาคุณหมอ นอกจากวัดความดัน วัดอุณหภูมิร่างกาย อีกคำถามที่เรามักจะได้ยินบ่อยๆ คือ “มีเสมหะหรือเสลดไหมคะ?” หรือ “เสมหะมีสีอะไร?” สงสัยไหมคะว่า ทำไมคุณหมอต้องถามถึงด้วย วันนี้เราจะมาเล่าให้ฟังค่ะ ว่าเจ้าของเหลวเหนียวๆ ในคอเรานี้ สามารถบ่งบอกโรคอะไรได้บ้าง
.
เสมหะ คือของเหลวเหนียวๆ ที่ร่างกายผลิตออกมาเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้คอ และขัดขวางสิ่งแปลกปลอมก่อนจะขับออกนอกร่างกาย เสมหะจึงเป็นเหมือนสัญญาณบ่งบอกความผิดปกติของร่างกายอีกอย่างที่คุณหมอมักสังเกตก่อนวินิจฉัยอาการของโรค หลักๆ แล้วเราสามารถแยกความผิดปกติของเสมหะได้จากสี ดังนี้ค่ะ
.
⚪เสมหะสีใส – ขาว
= ไข้หวัด ภูมิแพ้ จมูกอักเสบ กรดไหลย้อน
เสมสะที่ไม่มีสีหรือสีใส มักเกิดจากโรคที่ไม่ค่อยรุนแรงค่ะ เกิดจากภูมิแพ้ ฝุ่น หรือละอองต่างๆ รวมไปถึงเชื้อหวัด หรือกรดจากโรคกรดไหลย้อน จะไปกระตุ้นให้ต่อมน้ำมูกที่จมูกผลิตน้ำมูกออกมาปริมาณมาก ทำให้น้ำมูกไหลลงคอ กลายเป็นเสมหะนั่นเองค่ะ
.
🟡เสมหะสีเหลือง-เขียว
= ไซนัส หลอดลมอักเสบ ทอมซิลอักเสบ ปอดบวม
เสมหะที่มีสีเหลือง ไปจนถึงสีเขียว บ่งบอกว่าร่างกายกำลังติดเชื้อแบคทีเรีย คนที่มีเสมหะสีเหลืองเขียวจึงมีลมหายใจเหม็น รู้สึกปวดหัวหรืออ่อนเพลียร่วมด้วย โรคเหล่านี้เบื้องต้นอาจแก้ด้วยการทานยาปฏิชีวนะตามแพทย์สั่ง แต่ถ้าหากมีเสมหะอยู่ตลอดเวลา หรือเป็นๆ หายๆ ไม่ยอมหายขาด อาจจะต้องเข้าตรวจเพื่อหาต้นเหตุต่อไปค่ะ
.
🔴เสมหะสีชมพู-แดง
= มะเร็ง เลือดออกในปอด ฝีในปอด วัณโรค
หากคุณมีเสมหะสีชมพู ไปจนถึงแดง โดยไม่ได้เกิดจากการพยายามเค้นเสมหะจากคอแรงเกินไป เสมหะนั่นอาจเกิดจากเลือดออกภายในร่างกาย ซึ่งบ่งบอกโรคได้หลายชนิดค่ะ เช่น มะเร็งปอด หรือวัณโรค ซึ่งนับว่าเป็นอาการบ่งบอกโรคระดับรุนแรงค่ะ
.
🟤เสมหะสีน้ำตาล
= สูบบุหรี่จัด เลือดออกในปอด พยาธิในปอด
เกิดจากเลือดที่คั่งค้างอยู่ในร่างกายจนออกมาปนกับเสมหะ อาจเกิดจากพฤติกรรมสูบบุหรี่จัด รวมไปถึงการการมีพยาธิอยู่ในปอดด้วยค่ะ คนที่มีเสมหะสีน้ำตาล มักมีอาหารไอแรง หายใจหอบ เจ็บแปลบๆ หรือปวดร้าวที่หน้าอก กระทั่งอาเจียนเป็นเลือด ถือว่าเป็นอาการรุนแรงควรนัดคุณหมอเพื่อตรวจอาการโดยด่วนค่ะ
.
⚫เสมหะสีเทา – ดำ
= ติดเชื้อรา สูบบุหรี่จัด
เสมหะสีเทาหรือดำ บ่งบอกว่าเกิดการติดเชื้อราในระบบทางเดินหายใจ ซึ่งอาจมาจากการใช้ชีวิตอยู่ในมลภาวะนานๆ พบได้มากในคนที่ทำงานในโรงงานหรือบริเวณก่อสร้าง หรืออาจเกิดจากการสูบบุหรี่จัดได้ด้วยค่ะ เสมหะสีแบบนี้อันตรายเช่นกัน ควรปรึกษาคุณหมอโดยด่วนค่ะ
.
🌟 แนวทางจำกัดเสมหะด้วยตัวเองในเบื้องต้น
แน่นอนว่าถ้าคุณมีเสมหะสีเหลือง เขียว ชมพู แดง น้ำตาลหรือดำ ก็ต้องรีบหาคุณหมอโดยเร็ว แต่ถ้าแค่มีเสมหะสีใส ขาว ซึ่งเกิดจากไข้หวัดหรือภูมิแพ้ธรรมดาก็อาจรักษาได้ด้วยตัวเอง แต่บางครั้งอาจมีเสมหะมากจนรบกวนการใช้ชีวิต วิธีเหล่านี้อาจช่วยคุณได้ค่ะ
.
↳ ดื่มชาสมุนไพร ความอุ่นและฤทธิ์จากสมุนไพร เช่น ขิง มะนาว มะแว้ง สามารถช่วยละลายเสมหะได้ดีค่ะ
↳ กลั้วคอด้วยน้ำเกลือ ผสมน้ำอุ่นกับเกลือครึ่งช้อนชา กลั้วคอระหว่างเงยหน้าขึ้น จะช่วยกำจัดเชื้อโรคและละลายเสมหะได้
↳ ดื่มน้ำให้เพียงพอ จิบน้ำบ่อยๆ ทุกครึ่งชั่วโมงเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้คอ
↳ สั่งน้ำมูกออก เสมหะเกิดจากน้ำมูกที่ไหลลงคอ ดังนั้นหากมีน้ำมูกก็ให้พยายามสั่งออกมา อย่าสูดเข้าจะเป็นการกักเก็บเชื้อโรคและกระตุ้นให้เกิดเสมหะมากขึ้นค่ะ
↳ ยาอมละลายเสมหะ ถ้าเป็นไปได้ แนะนำให้ใช้ยาอมที่ผสมน้ำตาลให้น้อยที่สุดค่ะ เพราะน้ำตาลอาจไปกระตุ้นให้อาการอักเสบแย่ลงได้
.
ครั้งต่อไปที่รู้สึกไม่สบาย นอกจากวัดไข้ สังเกตความเจ็บปวดตามร่างกาย แล้วอย่าลืมสังเกตลักษณะของเสมหะด้วยนะคะ เวลาที่ไปหาคุณหมอ จะได้บอกอาการได้อย่างละเอียด ถือเป็นการช่วยหมอให้วินิจฉัยโรคได้ง่ายและแม่นยำขึ้นด้วยค่ะ
